Terimler Sözlüğü
0-9
3G (Üçüncü Nesil)
Mobil sistemlerde üçüncü nesil. Yüksek hızda veri iletimi ve tam hareketli video, video konferans ve internet erişimi gibi daha fazla destekleyici multi medya uygulamaları sağlar. Bakınız “UMTS”.
A
ACD (Otomatik Çağrı Dağıtımı)
Bir veritabanından aldığı yönergeler doğrultusunda gelen çağrıları tanımlayan ve cevaplayan, sonra da bu çağrıları bir operatör veya aracıya yönlendiren özel bir telefon sistemi.
ADSL (Asimetrik Dijital Abone Hattı)
Kısa banttan ya da çevirmeli internet erişiminden 50 kat daha fazla transfer hızı anlamına gelen, internete ve diğer popüler multi medya ve veri hizmetlerine 2 ila 6 Mbps hızında ağ erişimi sağlamak için erişim kanalı kullanan veri transferi teknolojisi.
Anahtar
Telefon görüşmelerini düzenleyen ve aranan numaraya veya bir sonraki anahtara yönlendiren bir aygıt. Ayrıca faturalama ve kontrol amaçlı bilgi kaydı yapabilirler.
Ara Bağlantı
Aynı ya da farklı kişiler tarafından kullanılan iletişim ağlarının, bir kişinin ağlarının ya da hizmetlerinin kullanıcılarının, aynı ya da farklı bir kişinin ağlarının veya hizmetlerinin kullanıcıları ile iletişim kurmasına ya da farklı bir kişi tarafından sağlanan hizmetlere erişim sağlamasına izin vermek için bağlanması.
ARPL (Hat Başına Ortalama Gelir)
Hat başına elde edilen aylık ortalama geliri hesaplar. Bu miktarı hesaplamada kullanılan yöntem operatörler arasında farklılık gösterebilir.
ARPU (Kullanıcı Başına Ortalama Gelir)
Her bir kullanıcıdan elde edilen aylık ortalama geliri hesaplar ( Bir cep telefonu hattı kullanıcısından elde edilen gelir gibi).
ATM (Eşzamansız Aktarım Modu)
Veri, metin, ses, video ve multi medya sinyallerinin ağ erişim noktaları arasında 155 Mbps ye varan hızlarda eşzamanlı olarak iletilmesine izin veren yüksek hızlı dijital iletişim çoklama ve yönlendirme teknolojisi. ATM daha iyi yerel bölge arabağlantılar ağı, PABX arabağlantısı, veri iletimi ve esnek bant genişliği sağlar.
B
Bas Konuş
Bir cep telefonunun başka bir veya birden fazla telefonla gerçek zamanlı, sesli iletişimine izin veren, müşterinin sesinin duyulması için telefonun üzerindeki bir tuşa basmasını ve karşı tarafı dinlemek için tuşu serbest bırakmasını gerektiren bir cep telefonu teknolojisi.
Baz İstasyonu
Hücre içinde cep telefonlarıyla radyo sinyalleri aracılığıyla iletişim kurulmasını sağlayan bir mobil iletişim ağının her hücresindeki sabit alıcı-verici aygıtı.
Bit
İkili bir verinin en küçük birimi.
Bitstream Access (Veri Akışı Erişimi)
Bir sağlayıcıyı, yüksek hızlı erişim hizmeti sağlamak için nihai kullanıcıya bağlayan Türk Telekom ekipmanına erişim. Bu tür erişim, iletim kapasitesi açısından ikili hızda erişim sağlaması ve operatörün, erişim sağlayıcısı olarak, ekipmanın doğrudan erişim kanalına bağlanmasının yanı sıra nihai kullanıcı tarafında sunulan ara yüz gibi teknik detaylar konusunda karar vermesi yönünden toplu erişimden farklılık gösterir.
Bps (Saniyedeki Bit Sayısı)
Bir veri iletim hız birimi.
C
Centrex
Kullanıcı gruplarına, bir kuruluş içinde ya da diğer kullanıcı grupları arasında özel bir santrale gerek duymadan PBX anahtar benzeri işlevler sağlayan kamu santralleri tarafından sunulan gelişmiş bir telefon hizmeti.
Cigabayt
Genellikle veri belleğini ya da transferini ölçmede kullanılan ikili veri birimi.
CLIP (Arayan Abonenin Numarasının Görünmesi)
Kişi bir arama yaptığı zaman belli mekanlardaki telefon hatları üzerinden gönderilen bir kod. Bu kod aramayı yapan kişinin numarasını içerir. Bazı modemler bu kodu anlayabilir ve müşteri telefona cevap vermeden arayanın kimliğini müşteriye bildirebilir.
CLIR
Arayan Abonenin Numarasının Görünmemesi
CTI (Bilgisayar Telefon Entegrasyonu)
Bir bilgisayarın gelen aramaları kabul ederek ve uygun yerlere yönlendirerek bir çağrı merkezi görevini yerine getirmesini sağlayan sistem.
Ç
Çağrı Bekletme
Kişinin bir telefon görüşmesi yaptığı sırada gelen ikinci bir aramanın olması durumunda alınan uyarı sinyali.
Çağrı Yönlendirme
Kullanıcının bir telefonu alternatif bir yerde çalmak üzere programlamasına izin veren bir özellik; çağrı yönlendirme her zaman ya da belli bir telefonun meşgul olduğu ya da cevap vermediği durumlarda olduğu gibi sadece önceden belirlenen zamanlarda geçerli olabilir.
Çerçeve Aktarıcı
Fiziksel bir iletişim hattını birkaç sanal kanala bölen bir veri taşıma protokolü. X25 paket anahtarlama ve ATM arasında bir teknoloji kanalı
D
Dar Bant
Bir ses seviyesi hattından daha az veya eşit veri transfer hızı sağlayan bir kanal. Geniş bant veri transfer hızları ile karşılaştırın.
Dijital
0 ve 1’den oluşan ikili sayıları temsil eden bağımsız elektronik ya da optik titreşimler aracılığıyla bilgiyi depolama, işleme ve iletme yöntemi. Dijital iletim ve anahtar teknolojileri daima değişen analog sinyallere karşılık bilgiyi temsil eden bir dizi titreşimi kullanır. Analog ağlara kıyasla dijital ağlar daha fazla kapasite, otomatik hata düzeltme, hattın dinlenmesine karşı koruma hizmetleri sağlar ve daha az müdahaleye izin verirler. Sinyaller iletim için sayılara kodlanır.
Dolaşım
Bir ağın abonelerinin, başka bir operatörün kapsama alanında, kendi cep telefonları ve numaralarını kullanmalarına izin veren bir mobil iletişim özelliği.
DSL (Dijital Abone Hattı)
Bakınız “xDSL”.
DSLAM (Dijital Abone Hattı Erişim Çoklayıcısı)
Bir telefon şirketinin merkez noktasında, pek çok müşteri DSL bağlantısını yüksek hızlı tek bir ATM hattına bağlamak için kullanılabilen bir ekipman.
DWDM (Yoğun Dalga Boyu Bölmeli Çoklama)
Birkaç bağımsız dijital bilgi akışının aynı optik kablo üzerinde bir arada bulunmasına izin veren bir teknik.
E
EDGE
Küresel Gelişim İçin Arttırılmış Veri Hızı
Erişim Kanalı
Aboneyi en yakın anahtara ya da yoğunlaştırıcıya bağlayan ağ elemanı. Genellikle kapalı devre şeklini alan bir çift bakır telden oluşan ve ayrıca fiber optik kabloları, mikrodalga bağlantıları ya da diğer teknolojileri kullanabilen bir erişim kanalı.
Erişim Sonlandırma Oranı
Bir operatör tarafından kendi ağı içinde sonlanan, gelen çağrılar için alınan ara bağlantı ücreti.
Ethernet
Birkaç bilgisayarın genellikle eşeksenli bir kablo üzerinden veri transferine izin veren yerel bölge ağı.
F
Frekans Bandı
Belirlenmiş bir frekans dizisi. Frekans, bir dalganın (örneğin bir elektromanyetik dalga) saniyede başlangıç noktasından bitiş noktasına kadar tam bir daire çizecek şekilde bir ileri bir geri sallanma sayısı demektir.
G
G.SHDSL (Küresel Simetrik Yüksek Hızlı Dijital Abone Hattı)
Hem yüklemeler hem de indirmeler için eşit bant genişliği sağlayan ve her iki yönde de 2.3mbits/s maksimum bit hızında veri taşıma hizmeti.
G.SHDSL (Küresel Simetrik Yüksek Hızlı Dijital Abone Hattı)
Hem yüklemeler hem de indirmeler için eşit bant genişliği sağlayan ve her iki yönde de 2.3mbits/s maksimum bit hızında veri taşıma hizmeti.
Gbps (Saniyedeki Milyar Bit Sayısı)
Bir veri iletim hız birimi. Saniyede bir Gbps saniyede bir milyar bite eşittir.
Genişbant Hizmeti
İçerik gerektiren yüksek iletim hızı konusunda bir iletişim hizmeti (video iletimi gibi).
Geri Arama
Abone, bir numarayı arayıp meşgul sesi duyduğunda, R5’i tuşlamaya davet edilir. Aranan hat müsait olduğunda, sistem aboneyi arayıp bağlantıyı sağlayacaktır.
GMPCS (Uydu Üzerinden Küresel Mobil Kişisel İletişim)
Nihai kullanıcılara küçük ve kolay taşınabilir uçbirimler ile erişilebilir olan uydular aracılığıyla, milletlerarası, bölgesel ya da küresel kapsama alanı sağlayan kişisel iletişim sistemi.
GPRS (Genel Paket Telsiz Hizmeti)
Avrupa İletişim Standartları Enstitüsü tarafından kurulmuş, genellikle mobil iletişim trafiğini sabit ağlara bağlamak için kullanılan santral sistemlerini pas geçerek baz istasyonlarının doğrudan internete bağlanabildiği, GSM-bazlı, paket anahtarlamalı veri iletim teknoloji standardı. GPRS, mobil iletişim hizmetleri kullanıcılarına GSM’den 10 kata kadar daha hızlı olmasının yanı sıra, neredeyse anında ve daimi bağlantı ile daha iyi veri erişim olanakları sağlar.
GSM (Küresel Mobil İletişim Sistemi)
Avrupa İletişim Standartları Enstitüsü tarafından standardize edilmiş, tüm Avrupa’da, Japonya’da ve çeşitli diğer ülkelerde kullanılmakta olan dolaşım ile dijital iletim ve hücresel ağ yapısına dayanan bir dijital mobil iletişim sistemi. GSM sistemleri 900 Mhz ve 1800 Mhz frekans bandında faaliyet gösterir.
GSM 900 ve GSM 1800
Bakınız “GSM”.
I
Internet Erişim Hattı
Aboneyi en yakın anahtara ya da yoğunlaştırıcıya bağlayan ağ elemanı. Genellikle kapalı devre şeklini alan ve bir çift bakır telden oluşan ve ayrıca fiber optik kabloları, mikrodalga bağlantıları ya da diğer teknolojileri kullanabilen bir erişim kanalı.
IP (Internet Protokolü)
Çoklu ağlar arasında iletişim kurmak için internette kullanılan protokol.
IPTV (İnternet Protokolü Üzerinden Televizyon Yayını)
İnternet Protokol Televizyonu: Bir geniş bant bağlantısı üzerinden iletim sağlayabilen, bir ağ altyapısı üzerinden internet protokolü kullanarak dijital televizyon hizmetlerinin sağlandığı sistem.
IP-VPN (Internet Protokolü Üzerinden Sanal Özel Ağ)
İnternet protokolü üzerinden erişilebilir kapalı,şifreli bağlantılar ağı.
ISDN (Entegre Hizmetler Dijital Ağı)
Uçtan uca dijitalizasyon ve standardize edilmiş bant dışı sinyalizasyona dayanan, tek bir erişim kanalı üzerinden aynı anda iki bilgi akışı (ses, metin, veri ya da grafik) iletme kapasitesine sahip bir iletim sistemi.
ISDN-BA
Entegre Hizmetler Dijital Ağı - Temel Erişim; 2 ses ve 1 sinyalizasyon kanalından oluşur.
ISDN-PA
Entegre Hizmetler Dijital Ağı - Birincil Erişim; 30 ses ve 1 sinyalizasyon kanalından oluşur.
ISP (Internet Hizmeti Sağlayıcısı)
Sağlayıcıları aracılığıyla internete ve diğer bilgisayar bazlı bilgi ağlarına erişim sağlayan bir şirket.
IT (Bilgi Teknolojisi)
Özellikle büyük bir kuruluş ya da şirket içinde, bilgi yönetimi ve işlemenin tüm yönleriyle ilgilenen geniş bir alan.
ITI (Etkileşimli Terminal Ara yüzeyi)
Bir X.25 ağı içinde uçbirimler arasında ikili dosyaların transferine olanak sağlayan bir protokol.
IVR (Etkileşimli Sesli Yanıt)
Kullanıcıya seçenek sunmak için, genellikle telefon hatlarında, önceden kaydedilmiş bir sesli mesaj veri tabanı kullanan iletişim sistemi.
K
Kayıtlı Hat
Kayıtlı hat, operatör ve müşteri arasında geçerli ve etkili bir abonelik sözleşmesi bulunan hat anlamına gelir.
Kbps (Saniyedeki Kilobit Sayısı)
Bir veri iletim hız birimi. Bir Kbps 2(10) bpse eşittir.
Kiralık Hat
Abonenin özel kullanımı için iki veya daha fazla yere bağlanması için kiralanmış ses ve veri devreleri.
L
LAN (Yerel Alan Ağı)
Dosya, program, yazıcı ve yüksek hızlı modemler gibi çeşitli aygıtların paylaşımı amacıyla, kişisel bilgisayarlar, iş istasyonları, dosya sağlayıcıları ve yerel bir ortamdaki diğer bilgisayarlı aygıtlar arasında bağlantı sağlamak için tasarlanmış kısa mesafeli veri transfer ağı. Yerel bölge ağları, merkezi olmayan bir iletişim yönetimine sahip olabilir, ya da paylaşılan dosya ve programlardan oluşmuş, merkezi bir kaynak sağlayan özel bilgisayarları veya dosya sunucularını içerebilir.
M
Mbps (Saniyedeki Megabit Sayısı)
Bir veri iletim hız birimi. Bir Mbps 2(20) bpse eşittir.
Megabayt
Genellikle veri belleğini ya da transferini ölçmek için kullanılan bilgisayar veri birimi.
MHz (Megahertz)
Bir frekans ölçüm birimi. Bir MHz saniyede 1,000,000 titreşime eşittir.
MMS (Multi Medya Mesaj Hizmeti)
Kullanıcıların resim, sesli ve görüntülü videolar gibi çeşitli multi medya içeriği barındıran mesajları, gerçek zamansız bir iletimle gönderip almalarını sağlayan, gelişmiş kablosuz terminaller için belirlenmiş bir standart.
MNP (Mobil Numara Taşınabilirliği)
Abonelerin servis sağlayıcılarını değiştirdiklerinde kendi cep telefonu numaralarını kullanmaya devam etmelerine izin veren bir hizmet.
MNS (Managed Network Services)
Ağ donanımı ve ilgili donanımlar müşterinin hesabındayken, bir ağ ortamı için faaliyet desteğinin sağlanması ve idaresi.
MoU (Konuşma Dakikaları)
Müşteri hareketliliğinin bir ölçüsü. Genellikle aylık bazda hesaplanan, abone başına ortalama görüşme dakikası.
MPLS (Çok Protokollü Etiket Anahtarlama)
Ağ trafiği akışını hızlandırmak ve idare edilmesini kolaylaştırmak için kabul edilmiş standartlarda bir teknoloji. MPLS her biri birer etiketle tanımlanmış bir dizi paket için belli bir yol çizilmesini içerir; böylece paketi bir sonraki noktaya iletmek için yönlendiricinin adresi araması için harcaması gereken zamanı kurtarır.
Müşteri Kaybı
Müşterilerin aboneliklerini sonlandırmasının bir sonucu olarak abonelik iptallerinden kaynaklanan müşteri devir hızı ölçüsü; müşterilerin rakip operatörlere geçmesi; ücret ödememeleri sebebiyle hizmet sağlayıcısının servisleri sonlandırması; ve mobil iletişim hizmetleri konusunda, ön ödemeli kartların kullanım sürelerinin dolması.
MVNO (Mobil Sanal Ağ Operatörü)
Diğer bir şirketin ağını kullanarak mobil hizmetler sunan şirket.
N
NGN (Gelecek Nesil Ağları)
IP/MPLS protokol bazlı, dijital paket anahtarlamalı ağ.
NMT 450
Kuzey Avrupa ülkeleri cep telefonu ve çoğunlukla 450MHz bandında faaliyet gösteren birinci nesil mobil ağların ilklerinden biri.
Node
Temel iletişim ekipmanları ya da bilgisayarların ağa erişebildiği bir nokta sağlayan ağ elemanı. Kapalı devre ağlarda nodelar anahtar sistemidir. Paket anahtarlamalı ağlarda genellikle bilgisayarlardır.
Noktadan Noktaya
Bir kullanıcı veya ağdan, telefon hattı kullanan diğer bir ağa bağlantı.
O
On-net
Bir operatörün ağında veya bir müşterinin özel ağında başından sonuna kadar bekleyen çağrılar.
Ö
ÖİV (Özel İletişim Vergisi)
Türkiye’nin Marmara Bölgesi’nde yaşanan 1999 depremi sonrasında, bölgenin bayındırlık hizmetlerine fon sağlamak için Türkiye’de tüm mobil iletişim hizmetlerine uygulanan bir vergi. Esasen verginin 2000 yılı sonuna kadar uygulamada kalması planlanmış, iki kez süresi uzatılmış ve 1 Ocak 2004’te 5035 Sayılı Kanun’un kabul edilmesiyle vergi sürekli kılınmıştır. Vergi GSM aboneleri tarafından ödenir ve GSM operatörleri tarafından toplanır.
P
Paket Anahtarlama
Adresli paketleri kullanarak bir kanalın sadece paketin iletim süresi boyunca meşgul edildiği bir veri iletim süreci.
PC (Kişisel Bilgisayar)
Bir mikro işlemciye dayanan ve aynı anda tek bir kişinin kullanımı için tasarlanmış küçük bir dijital bilgisayar.
Penetrasyon / Nüfuz Oranı
Bir portörün abonelerinin toplam sayısının hizmet sağladığı nüfusa bölünmesiyle elde edilen, yüzdelik olarak ifade edilen oran.
PMR (Özel Mobil Telsiz)/PAMR (Ortak Paylaşımlı Mobil Telsiz)
Çoklu kullanıcı gruplarının ortak paylaşımlı bir ağ içinde kendi kapalı sistemlerini kurabildikleri, telefon hattı tekniklerinikullanan ticari hizmet.
PoP (Varlık Noktası)
Genellikle modem, dijital kiralık hatlar ve çok protokollü yönlendiriciler gibi bir grup iletişim ekipmanının bulunduğu alan.
PSTN
Analog ses verilerini taşıyan, bakır kablolara dayanan uluslar arası telefon sistemi. Bu sistem, ISDN gibi dijital teknolojilere dayanan daha yeni telefon ağlarına karşılıktır.
PTT
Posta, Telefon, Telgraf Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Türk Telekom 1924’ten PTT’den ayrılıp bir anonim şirketi olarak Hazine Müsteşarlığı’na bağlandığı 1995 yılına kadar PTT’ye bağlı olarak faaliyet gösterdi.
R
RLLO (Referans Kiralık Hat Teklifleri)
Türk Telekom’un referans yerel ağ teklifi. 1 Temmuz 2005’te kabul edilen Yerel Ağ Ayrıştırma Bildirisi uyarınca Türk Telekom yerel ağına erişim için bir referans teklifi sunmakla yükümlüdür. Referans yerel ağ teklifi her yıl Telekomünikasyon Kurulu tarafından onaylanmalıdır. Türk Telekom referans yerel ağ teklifini 29 Eylül 2005’te onaya sunmuştur.
S
Santral
Bakınız “anahtar”.
SDH (Eşzamanlı Dijital Hiyerarşi)
Fiber optik kablo kullanan yüksek hızlı dijital iletim için Avrupa standardı.
Sesli Posta
Telefon yanıtlama makinesine benzeyen, sesli mesaj gönderen, depolayan veya geri alan bir sistem.
SIM (Abone Kimlik Modülü)
Cep telefonuna yerleştirilen, kullanıcı hesabını ağa tanımlayan, tasdik eden ve telefon numaraları ve ağ bilgisi gibi kullanıcı verileri için veri depolama olanağı sağlayan elektronik bir kart. Telefonda bulunan uygulamaları da içerebilir.
SLA (Hizmet Düzeyi Anlaşması)
Ağ hizmeti sağlayıcısı ve müşteri arasında imzalanan, genellikle ölçülebilir koşullarda, ağ hizmeti sağlayıcısının hangi hizmetleri sunacağını ve belli durumlarda bu hizmetlerin özelliklerinin neler olacağını belirten bir anlaşma.
SMS (Kısa Mesaj Servisi)
Bir kısa mesaj servisi merkezi üzerinden, kullanıcıların bir cep telefonundan diğerine, 160 karaktere kadar hem alfabetik hem de sayısal karakterlerden oluşturulabilen mesajlar almasına ve göndermesine izin veren bir mobil iletişim sistemi.
SOHO
Küçük İşyeri / Ev Ofis
Sunucu Barındırma
Nihai kullanıcıya ara bağlantı ve ayrıştırma gibi iletişim hizmetlerini sağlamak amacıyla rakip operatörlerin ekipmanlarının Türk Telekom tesisleri içinde fiziksel ya da sanal olarak yer alması.
T
Taşıyıcı Ön Seçimi
Abonelere, telefon numaralarındaki ek kodları tuşlamadan, rakip operatörleri kullanıcı varsayılan operatörü olarak seçme imkanı veren bir mekanizma. Müşteri rakip bir operatörün hizmetlerine abone olur ve görüşmeleri o operatör aracılığıyla yönlendirilir.
TÜFE
Tüketici Fiyat Endeksi
U
Uluslararası Dolaşım
Rakip bir operatörün ağının abonelerine iç pazarda dolaşım hizmetleri sağlanması. Bakınız “dolaşım”.
UMTS (Evrensel Mobil İletişim Sistemi)
Üçüncü nesil geniş bant mobil iletişim standardı. UMTS Kod Bölüşümlü Çoklu Erişim (CDMA) teknolojisini kullanır ve multi medya iletimleri yönetebilecek hıza ve kapasiteye sahiptir. Bir UMTS sistemi, GSM sisteminden daha yüksek hızlarda mobil telefonculuk, mesajlaşma hizmetleri, kablosuz internet erişimi ve diğer multi medya hizmetleri sunar.
USO (Evrensel Hizmet Yükümlülüğü)
16 Haziran 2005’te yürürlüğe konulan Evrensel Hizmet Kanunu’nun, standart telefon hizmetlerinin, ödemeli telefonların ve belirli taşıma hizmetlerinin, her nerede yaşıyor veya işlerini yürütüyor olursa olsunlar, belli bir bölgedeki tüm insanlara hakkaniyet temelinde ve uygun fiyatlarla, makul bir şekilde erişilebilir olmasını garantilemek için Türk Telekom’a getirdiği yükümlülük.
V
VoIP (İnternet Protokolü Üzerinden Ses Transferi)
Ses trafiğinin kapalı anahtarlı ağ yerine İnternet Protokolü üzerinden taşındığı İnternet Protokolü Üzerinden Ses Transferi hizmeti.
VPN (Sanal Özel Ağ)
İletişim altyapısını paylaşan fakat TCP-IP’nin (Zaman Sıkıştırmalı Çoklama - İnternet Protokolü) kullanımına dayanan bir yapıyla, güvenli özel bir ağ olarak görev yapan veri ağı.
Vurumlar
Faturalama aralıkları ölçüm birimi.
W
WAP (Kablosuz Uygulama Protokolü)
İnternet bazlı aygıtlara kolayca erişmek ve onlarla etkileşimde bulunmak için cep telefonları, çift yönlü telsizler, akıllı telefonlar ve sinyal cihazları gibi kablosuz aygıtlarda İnternet Protokolü’nü destekleyen bir global açık özellik. WAP ile bir cep telefonu kullanıcısı küçük sayfaları görüntüleyebilir ve küçük, çoklu bir ekranla etkileşimde bulunabilir.
Wi-Fi (Kablosuz Bağlantı)
Sinyallerin, kablosuz ağ erişimi sağlamak için radyo frekansları veya kablosuz ağ kartlarını ve dağıtım soketlerini kullanarak kızıl ötesi üzerinden gönderildiği her türlü IEEE 802.11 radyo frekans ağını tanımlayan jenerik ad.
WiMax (World Interoperability for Microwave Access)
Wi-Fi’nin bir üst modeli. 80km’ye varan kapsama alanı ve 75bite varan bant genişliğine sahip her türlü IEEE 802.16 radyo frekans ağını tanımlayan jenerik ad.
WLAN (Kablosuz Yerel Alan Ağı)
Ofis içinde, evde veya sıcak nokta gibi kısa bir mesafede, iki ya da daha fazla bilgisayarı ya da diğer aygıtları birbirine bağlayan kablosuz ağ. Wi-Fi ve onun varisi WiMax WLAN’ın örnekleridir.
X
X25
Paket anahtarlamalı ağları kullanan iletişim hizmetleri için dünya çapında bir protokol.
xDSL
Başlıca iki kategorisi ADSL ve SDSL olan her türlü dijital abone hattını genel olarak tanımlar. xDSL teknolojisinin diğer iki türü, yüksek veri hızına sahip DSL (HDSL) ve çok hızlı DSL’dir.(VDSL). DSL teknolojileri bakır kablolar üzerinde veri paketlemek için gelişmiş modülasyon programları kullanırlar. Anahtar istasyonları arasında değil, sadece telefon anahtarlama istasyonundan bir evle ya da ofisle bağlantı kurmak için kullanıldıklarından bazen “son mil teknolojileri” adıyla anılırlar.
Y
Yerel Ağ
Bakınız “erişim kanalı”.
Yerel Ağa Ayrıştırılmış Erişim
Zorunlu yerel hizmet sağlayıcılarının rakiplerine olanaklarını sunmalarını veya ayrıştırmalarını gerektiren bir süreç.
Yönlendirici
Yönlendirilen veri paketlerinin içinde bulunan iletim adreslerine dayanarak, veri paketlerini yönlendiriciye bağlı ağlara aktaran ağlar arası bir aygıt.